Noen leder deg videre innenfor n-kh.no. De åpnes i det vinduet du er i. Siderammen og
toppen beholdes dermed. (vil du lage nytt vindu: skift+museklikk)
Fremmede nettsteder du lenkes til, åpnes i nytt vindu, for å ikke fjerne vårt vindu.
I 1966 fekk Bjarne Dale brev fr� Arkeologisk Museum i Stavanger med oversyn over
”fortidsminne” p� eigedomen. Dei var freda og m�tte ikkje �ydelggjast. Men det kunne henda at
det var fleire slike minne p� garden.
Dei var òg freda. Eit fortidsminne er eit ”servitutt”, skriv Odmund M�llerop ved
museet. Og det var eit ”lyte” som eit berg eller anna p� garden som reduserer utnyttinga av
garden. Nye eigarar m� gjerast kjende med dette.
Gravhaugar Ein gravhaug
var fjerna og ein var att p� grensa mellom Dale og H�land. Haugen i nord var ein l�g, flat rundhaug. Ein kan
sj� han kl�rt i s�r og aust og noko bratt i vest medan han i nord g�r over i terrenget. Farbror til Bjarne
Dale fann ei urne her med oske i jorda for om lag 80 �r sidan i 1965, dvs. ikring 1885. Den vart sett ned
att i haugen. Den andre haugen her ligg p� ein naturleg kolle som heiter Resehaugen, ikr. 35 m s�r for
det f�rste. F�r har han vor ein del h�gare. Folk har k�yrt ut lassevis av stein fr� denne haugen tidlegare.
P� toppen av haugen er det spor etter graving, dvs. ei forsenking. Her ligg det att 10 kampesteinar
”som folk ikkje har r�dd med”, st�r det i utgreiinga om haugane. Desse to haugane ligg p�
ei nord-s�r-g�ande line med i alt 5 gravhaugar som er meir eller mindre sletta. Dei ligg p� h�gdedraget aust
for innmarka p� dale og i dalsida s�r for bygdevegen. Ei segn seier at det ein gong stod eit skrin av
purt gull mellom eller n�r haugane. N�r sola stod i vest, skein ho gjennom n�kleholet p� skrinet. Dette
synest � vera segna om kong Augvald sitt gullskrin p� Kongsheia i Avaldsnes, som ein har l�nt her.
Hustuft I 1965 fann dei òg ei mogeleg hustuft og fleire heller.
Dette l�g p� i flat eng som er kalla Steinsland. Ho ligg 80 m rett s�r for driftsbygningen p� garden, og 20
m. vest for bygdevegen. Bjarne Dale fann ikr. 1950 ei rekke sVåre heller, men dei fleste er tekne opp.
To-tre av dei st�rste ligg att i jorda, dei er om lag 1, 5 m breie. Under nokre av dei fann dei kol og oske.
Her fann dei ravringar i ein potet�ker, sj� nedafor. Dei skriv i denne orienteringa av ”en kan
regne med hovedg�rden p� Dale alltid har ligget omtrent hvor husene p� br. nr. 6 n� er”. Dei eldste
brukarane har d� truleg budd nett her.
Gravr�ys P� same tid fann dei ei
gravr�ys som er sletta i ewit kupert, dyrka omr�de med utsyn til husa p� garden og med eit glimt av sj�en i
vest. Staden heiter Steinslandshaugen, og han ligg 160 m rett s�r for husa p� bruket og ca. 30 m vest for
bygdevegen. P� denne bergknausen meinte Bjarne Dale at det skal vera ein gravhaug, men han er borte n�.
Knausen er h�gast i vest, og der skal gravhaugen ha vore. Matias Persen Dale fann eit spinnehjul og ein
gullring p� denne haugen ikr. 1915, men ein kjenner ikkje til kor dei vart av.
Perler
P� bruk 6 fann dei òg nokre perler av rav og jet og glas, og alle er typiske for
vikingtida. Museumsstyrar Nils H. Tuastad skreiv i september 1959 at perlene var i Haugesund Museum. Dei
hadde ikkje hatt s� fine ravfunn fr� vikingtida utstilt der f�r.
Vedlegg:
Lov om fortidsminner, av 1951. (Direkte til Googletreff)
Lov om forminne – brigde av 1963.
Bilete av perler.
Webdesign av Ivar Stange | ivarstange /æt/ gmail /dot/ com
