| Onsdag 29. Juni 2022 - 09:50 | ||||
SøkLinker i nettsidene Noen leder deg videre innenfor n-kh.no. De åpnes i det vinduet du er i. Siderammen og toppen beholdes dermed. (vil du lage nytt vindu: skift+museklikk) Fremmede nettsteder du lenkes til, åpnes i nytt vindu, for å ikke fjerne vårt vindu. Musepekeren aktiverer eventuell "forklarende boks". Hensikt: informasjon lenkes sammen over Internett ved hjelp av hyperlenker, til ytterligere kunnskap og informasjon på verdensveven (World Wide Web). FrØ-bladet i skjermversjon er utstyrt med samme redskapet.  |
KontrolløraneTo hendingar fr� verdenskrigen 1940-45 gjorde inntrykk p� meg. Eg var f�dd i 1937, men hugsar godt ”kontroll�rane”.
Andre hendingar fr� barndommen finst i artiklane Far min blei kalla inn saman med hesten v�r, Sonja, ei stor merr. M�teplassen var Karmlund M�lle. Sonja var nok eit godt objekt for tyskarane. N� var gode r�d dyre. Eit par dagar f�r m�tedato gjekk far ut i hesthuset og sette ein hesteskosaum (spiker) gjennom hesteskoen og opp i hoven. Det hendte av og til n�r ein skodde hestane at ein saum tok litt feil veg og kom litt for langt inn i hestehoven. Dette hendte med denne saumen hans far. Far tenkte som s� at n�r Sonja skulle visast fram kunne ho sj� ut som halt. Han var nok klar over at det kunne gjera vondt n�r hesten gjekk. S� kom dagen d� me skulle visa Sonja fram. F�r me drog til m�lla drog far ut saumen. Jo, tyskarane var interessert i Sonja, men d� dei s�g at ho halta ville dei ikkje ha henne! Haltinga til Sonja gav seg etter eit par dagar, og me hadde hesten v�r framleis til krigen var slutt. ”� sj� mellom fingrane”. Ein annan gong m�tte ikkje far opp med hesten ved innkalling til tyskarane. Tormod Lind�e heitte ein bonde p� V�ge. Han var kontroll�r for hestar som skulle visast fram for tyskarane. Han hadde jobben og kryssa av for framm�te. D� far nokre dagar seinare m�tte Tormod sa han til far: ”Det er kryssa av i bokj�.” Det var mange gode nordmenn som m�tte gjera teneste for okkupasjonsmakta og som hjelpte bygdefolket ved ”� sj� mellom fingrane”. H�y til hestane skulle ogs� ”herrefolket” ha. Eg var ein gong med far til B� Teglverk, der me leverte eit lass h�y. Eg hugsar ikkje om der var norsk kontroll�r. Kornkontrollen Dei som kontrollerte kornvekta kunne og ”sj� mellom fingrane.” Tor Hetland heitte ein bonde p� Hinder�ker. Han var sett til � kontrollera kornvekta n�r me treska om hausten. Han Tor hadde sonen �ge med seg rundt til dei mange l�ene. Ein gong me treska p� Lande fann han Tor Hetland ut at han m�tte stella kyr og griser heime. Og mens Tor og �ge var heime p� Hinder�ker og stelte dyra nytta me sjansen til � lura unna dei sekkene med korn som me ville ha til eige bruk. D� Tor kom igjen var det berre dei sekkene som sto p� l�ven som blei vegde. B�ndene hadde lov � ta unna til seg sj�lve eit visst antall kilo, men denne mengda blei altfor lite. Derfor m�tte ein lura unna noko meir enn det som var tillatt av tyskarane. Ingen hadde d�rleg samvett for det som blei gjort ved ”d�rleg” kontroll. Kornsekkene blei g�ymde under h�yet og andre plasser. For v�r del blei sekkene g�ymde p� eit skr�kott i andre etasje til huset v�rt. Der fantes det nokre sm� rom med d�rer bak sengeryggen til mor og far. |
|||
| Webdesign av Ivar Stange | ivarstange /æt/ gmail /dot/ com | ||||
|
|
||||