• Hovedside
• Om historielaget
  • Styret
  • Bli medlem
• Boksamling
• Nettressurser
  • norgeshistorie.no
  • historisk leksikon
  • 2. v-krigsleksikon
  • Våre falne
• Gard og Bygd
• Alle artiklene
• FrØ-bladene

Elektrisk verkstad

Elias Vaage var ein kjend elektikar i Avaldsnes. Han d�de 16.01.2009, 95 �r gamal. Elias var medlem i Nord-Karmøy Historie- og �ttesogelag fr� starten av og tok vel vare p� minner om lokalhistoria. Han har levert mange artiklar til GiAT under initialene EVa. Forteljinga om den elektriske verkstaden hans er typisk for korleis Elias Vaage formidla lokalhistorie.

Eg slutta som elektrikar ved gruva i Visnes etter 5 �r. Deretter var eg i viklepraksis ved EFP Sauda. S� i �ret 1944 leigde eg kjellaren hj� Jens Clausen ved Kyrkjevegen (n� Kong Augvalds veg 12).

Potetkaker og lyngbrenning

Kona mi baka gode potetkaker, som alle skr�ytte av. Og mannen m�tte ut i utmarka og riva lyng, b�de titt og ofte. Til slutt vart eg lei av lyngrivinga. Og d� var det idéen om elektrisk bakstehelle vart unnfanga, der ute i utemarka. I kjellaren hj� Clausen s�g ei og anna elektrisk steikehella sin fyrste dag.

I verkstaden dreiv eg og vikling av elektriske motorar. Kona mi fekk og l�ra � vikla. Der tok eg ogs� til med elektrisk installasjon rundt om i bygda og diverse elektriske reparasjonar.

Eliashuset

Men s� – i 1950 – havna eg nede i torvmyra (Tungemyra) til ein av Utvik-b�ndene. Og i januar st�r det eit nybygg ferdig der nede. Det st�r der den dag i dag. Lenge kalla dei huset for Eliashuset (Myrvang i matrikkelen).

Ved uttak av grunnen til nybygget fann eg restar etter farne tider – r�ter, n�ter og skjelsand. Men drikkevatnet det fyrste �ret var te-farga. S� - etter � ha bora djupvasshol i fjellet, 20 m djup, kom det krystallkl�rt, kaldt og godt grunnvatn i mengdevis. Me forsynte 4-5 husstandar med vatn. Og i turre somrar kom b�nder med spann og t�nner og fekk vatn. Ei velsigna god torvmyr var det.

Reklamediktet

I den tida bygde dei bru over Karmsundet. Og s� vart det sp�rsm�l om kva brua skulle heita. Bonden Sigvart Skeie sende forslag til avisa: Karmsund bru. Namnet kom i avisa, men ikkje namnet hans Sigvart.

Derimot kom det ei annonse i eit eller anna blad. Annonsa l�rde gjentene til Lars og Trygve i Torvastad og dei visste � bruka den i tid og utid. Ein god reklame, som var heilt gratis:

Karmsund er namnet p� sund og p� bru.

Namnet me likar b�de eg og du.

Elias er namnet med etternamn Vaage

som titt har beSøk av h�ge og l�ge.

Elektrisk forretning og installasjon.

Elektrisk verkstad og reparasjon.

Fryseanlegg

For � utnytta heile kjellararealet installerte me fryseboksanlegg. Det vart plass til 100 boksar og alle vart utleigde. Det var faktsisk ”forl�paren” til kj�leskap og fryseboksar rundt om i heimane i den tida (1950-�ra). Den vesle bedrifta der nede i torvmyra fekk nok � hengja fingrane i. I denne tida bygde Karmsund kraftlag ut sine kraftnett b�de i Sk�re, Vats og Utsira. For � greie alle oppdrag �t folk som ville ha innlagt lys og varme i husa sine, m�tte eg forsterka arbeidsstokken til 11 mann for ei tid.

I tillegg dreiv eg vikleverkstad med oppdrag fr� st�rre og mindre bedrifter. Den f�rste (og sikkert den siste) vikleverkstaden i Avaldsnes. Her kunne folk kome � f� lada opp batteriene sine og f� reparert diverse el. apparater. Likeeins var her sveising og dreiing i mindre m�lestokk.